3dfx.pl :: retro computers :: hardware pc :: Płyta i45GMt-HR Aopen niestabilna

Kupiłem płytę AOpen i45GMt-HR, socket P (479) na mobilne Core 2 z rdzeniem Penryn. Niekoniecznie jest to retro, ale zostały mi RAMy, procesory i dyski po starych laptopach więc chciałem sobie ogarnąć taki system z mobilnym CPU. Dostałem ją z T4400, sprawdzałem jeszcze z T5870.

Mam takie problemy i zastanawiam się co może to powodować:

płyta zawiesza się (obraz staje w miejscu) podczas użytkowania. Czasami przy uruchamianiu jakiegoś programu, czasami np. stress test działa OK przez pół godziny a poruszenie myszką natychmiast zawiesza komputer. System potrafi też zawiesić podłączenie USB. Jest czasami też problem z rozpoznawaniem urządzeń USB innych niż myszka lub klawiatura - raz działają a raz nie. Czasami do restartu wyświetla się komunikat "nie rozpoznano urządzenia" podłączając pendrive czy WiFi.

Sprawdzałem wiele konfiguracji: dysk twardy w trybie IDE i AHCI, systemy Windows 7 i 10, różne pamięci RAM, spróbowałem też z innym procesorem i z 3 różnymi zasilaczami. Porty USB sprawdzałem zarówno na złączach jak i wyprowadzone z płyty głównej. Temperatury są OK, koło 40 stopni.

Najwięcej zwiech zaliczyłem z podłączonym Radeonem HD2400 (to raczej energooszczędna pasywnie chłodzona karta). Na wbudowanej grafice jest lepiej, ale też zwiechy się zdarzały.

Na płycie jest parę polimerowych kondensatorów, tantalowe i elektrolity, które to elektrolity w przeważającej części są Rubycon, więc chyba dobre. Ale jeśli z dodatkową grafiką działa gorzej niż z integrą, to może jest to kwestia zasilania? Całościowy pobór energii to max. 55W z integrą, max 65W z zewnętrznym GPU. Dla zasilacza to nie problem, ale może płyta to źle filtruje.

Jakieś pomysły gdzie szukać przyczyny? Czy może to być np. walnięty chipset lub mostek? W tygodniu jeszcze zapytam sklep czy mają inną na wymianę, ale zdjęli już aukcję więc obawiam się że nie... a bez płyty na s479 nie mam co zrobić z tymi częściami od laptopów

Stare rzeczy maja tendencje do niedzialania niestety. Tzn. niby dzialaja ale nie do konca. Zab czasu robi swoje, plyta mogla lezec dluzszy czas nieuzywana, powolnie niszczejac. Z opisu wynika ze to raczej problem sprzetowy niz programowy.

Z takich prostych czynnosci ktore mozesz wykonac bez posiadania sprzetu, to zacznij od zmiany zasilacza. Wymien tez baterie do biosu na nowa, jesli napiecie jest mniejsze niz 3V. Wyczysc i odkurz plyte, sloty przedmuchaj sprezonym powietrzem. Pedzelkiem nasaczonym plynem kontakt, czy nawet wd40 przesmaruj wszystkie zlacza w slotach - tylko nie psikaj bezporednio na plyte, to nie auto Uzyj lupy albo mikroskopu jak masz, i obejrzyj plyte czy nie ma jakis sladow zalan, korozji itp. Brazowa rdze i zielonkawe naloty korozji czysc octem, potem calosc IPA szczoteczka do zebow i sciereczka do sucha. Eeprom wyjmij z podstawki, piny w gniezdzie i w ukladzie przetrzyj kontaktem.

Kondensatory elektrolityczne niekoniecznie musza byc spuchniete od przegrzania - one naturalnie wysychaja z czasem. Czasem puchna od dolu - gumowa uszczelka wychodzi na zewnatrz i sie przechylaja, sa krzywe, to znak ze czas na wymiane. Po tantalach nie widac, tylko mierzenie i proby zwarciowe pokazuja zuzycie.

Na koniec zimne luty. Technologia ROHS, czyli luty bezolowiowe "zniszczyla" elektronike. Juz o tym pisalem w innym poscie. Brak olowiu powoduje ze luty sa twarde, podatne na naprezenia - pekaja, oraz przyspieszone utlenianie - ten proces zachodzi caly czas. Ciezko to wykryc, najczestrze objawy, to ze cos dziala/nie dziala na zimno ale dziala/nie dziala na cieplo W grafikach to ladnie widac, bo wystarczy docisnac gpu i sie artefakty zmieniaja na ekranie. To dotyczy glownie ukladow BGA.

P.S. Taka smieszna historyjka mi sie przypomniala. Dawno temu, w latach 80', mama kupila nowy odkurzacz. Ale stary wciaz dzialal, wiec nowy lezal w kartonie przez 2 lata, no bo przeciez stary byl dobry, to go wciaz uzywalismy W koncu stary sie zepsul na amen. Wzielismy nowy z pudelka, super fajnie dzialal przez miesiac, potem sie spalil silnik bo lozysko sie zatarlo od nieuzywania, naprawa nieoplacalna. Podobnie z elektronika, jak sie jej uzywa i dziala, to ok. Ale jak lezy na strychu przez 10 lat, to po wlaczeniu niekoniecznie - tak mialem ostatnio z plyta glowna na slot1, po 2 resecie poleciala glowna przetwornica.

Edit: Zdejmij ostroznie, nie uszkadzajac drobinicy SMD, radiatory i wymien paste, stara moze juz byc skamielina albo co gorsza zwierac/tworzyc mostki przewodzace. Tylko nie ciekly metal ani srebrna

Dzięki za podpowiedzi pastę od razu zmieniłem bo stara była jak kamień. Baterii BIOS nie ruszałem, więc sprawdzę jeszcze.

Przejrzałem płytę pod mikroskopem i były jakieś zasyfione miejsca (głównie pod spodem płyty oraz przy złączach/układzie audio), ale multimetr nie pokazał mi że to jest coś przewodzącego. Wygląda jak jakiś kurz zmieszany z klejem czy smarem. W każdym razie wyczyściłem te miejsca i wszystkie złącza. W okolicach układów BGA większych zanieczyszczeń nie widziałem. Kość BIOS zamontowałem jeszcze raz, swoją drogą jest zamontowana chyba w rzadko spotykanym typie podstawki.

Szukałem zwarć na tantalach oraz ceramicznych, ale zwarcia 0 ohm nie zauważyłem. Psikałem też IPA żeby zobaczyć czy coś się przegrzewa i szybko odparowuje, ale nic drastycznego się nie działo. Natomiast w okolicach regulatorów napięć są niskie oporności na paru kondensatorach. Obok CPU 4.1 ohm, w innych miejscach w granicach 14-21 ohm. Ale to chyba normalne przy układach regulacji napięcia?

Próbowałem "trząść" płytą podczas pracy, naciskać ale poprzez samo dotykanie nie udało mi się jej zawiesić. Więc nie wiem czy to kwestia samych połączeń BGA. Chociaż może też rozszerzalność cieplna wchodzić w grę.

W każdym razie przed czyszczeniem counter-strike chodził sobie na autopilocie przez 1, 5 godziny i było OK. Po czyszczeniu po kilkunastu minutach zwiecha. Więc albo działa, albo nie działa, trudno jakąś regułę znaleźć.

Na razie mój plan jest taki żeby spytać sklep czy mają inny egzemplarz na podmianę, jeśli nie to spróbuję wszystko doczyścić, gdyby i to nie pomogło, to sprawdziłbym kondensatory. Mogę odlutować stare, niestety miernika ESR nie mam żeby potwierdzić ich usterkę, więc chyba musiałbym od razu kupić nowe z dobranymi parametrami wg datasheetu i zobaczyć czy to da poprawę. Ale to już bardziej się opłaca inną płytę z ebaya zamówić, bo jest taka za 19 usd

Zmierzyłem napięcie między nogami kondensatora obok CPU i jest tyle ile ma być, czyli równo 1, 15V. Ale pewnie bez oscyloskopu o czystości tych napięć wiele się nie da powiedzieć

Skoro plyta dziala i napiecia sa ok, to znaczy ze albo stare capsy albo zimne luty. Jakbys wymienial capsy, to cale linie, nie 1 czy 2 kondki, tylko wszystkie na linii - przydalby sie schemat ale mozna i bez Capsy potrzebujesz typ Low ESR/High Frequency 105*. Na alegroszu maja na bank. A do ESR to polecam zakup najtanszego miernika ever, taki "zgadywacz" do czesci za 40zl, <brak linka> Bajka po prostu, rozpoznaje LCR, diody, tranzystory itp. drobnice. Moj japonski DE-5000 za kilka stowek pokazuje niewiele lepiej

I koniecznie sprawdz na innym zasilaczu, najlepiej z owczesnej epoki. Obecne zasilacze maja troche inne proporcje pradow i pare razy sie juz spotkalem, ze nowy nie fafa ze starym sprzetem, np. bios odpala, ale winda wylatuje przy starcie. Bierz poprawke tez na sterowniki i ilosc ramu na karcie gfx, to byly dzikie czasy

P.S. A gniazdo na eeprom zacne, nie widzialem nigdy wczesniej podobnego Przeczysc styki

P.S.2. Ah i jeszcze 1 rzecz, rzadko sie zdarza ale moze u ciebie to wystepuje. Czasem firmware z bios ma bledy i zapisuje dane w kosci, bez weryfikacji czy ma jeszcze tam miejsce albo nie pozwala zapisywac dalej, bo juz nie ma i bylby "wyjazd poza obszar". Wtedy warto sciagnac org. bios i przeflaszowac, wczesniej robiac kopie orginalu. Mialem taki 1 przypadek z msi - nagle po paru latach pracy 24/7 przestal sie wlaczac. Okazalo sie, ze wlasnie "wyczerpalo" mu sie miejsce na zapisy biezacego konfigu. Kostka ofkoz sprawna byla. Semantyka kolokwialno-lopatologiczna

Dodam jeszcze troche info o capsach.

Apropos elektrolitow (uF):
ciag wyglada tak: 100, 220 330, 470, 560, 680, 750, 820, 1000
spotykane wartosci: 100, 220, 470, 680, 820, 1000
standardowe: 100, 220, 470, 1000

Napiecie (V) takie samo czyli 6.3 --> 6.3, 10 --> 10, 16 --> 16 itd.
Pojemnosci w gore: 330 --> 470, 560-820 --> 1000, jak jest miejsce, dolutowac kolejny
Czyli napiecie takie samo, ale pojemnosci leca w gore.
ESR sie zwieksza wraz z napieciem i pojemnoscia.
Capsy tylko Low ESR, High Frequency, 105*, dedykowane dla pracy impulsowej. ESR jest wazniejsze niz pojemnosc.

ESR: mniej = lepiej, miernik z linka powyzej

Nowe, dobre capsy do 1000uF maja esr =< 0.09om, wyzsze napiecia np 400-450V ~2om. Kazdy kondensator niszczeje z wiekiem, jak kobiety zreszta

Dzięki za info, no i dobrze wiedzieć że ten tani miernik działa, bo widziałem go ale trudno było stwierdzić czy to warte coś czy nie

Poczekam na info od sklepu czy maja płytę na wymianę czy nie, jeśli nie to coś dalej będę rzeźbił programator mam i już sobie zgrałem stary bios na wszelki wypadek, ale on ma 2 megabajty, z neta ściągnąłem taki co ma 1 megabajt. To jest SPI flash, nie wiem jak tutaj wygląda wgrywanie wsadu o innym rozmiarze - da się? trzeba go zduplikować żeby wypełnić całość?

Moze byc kopia od polowy

A ja zapytam inaczej, stery prawidłowe wgrałeś?

Wszystkie sterowniki są w Windows 7 i 10, ale wgrywałem też na siłę starsze sterowniki intelowskie od chipsetu i grafiki. Bez różnicy. Zrobiłbym jeszcze próbę z wyłączonym iGPU, ale nie ma opcji w biosie

Wymień tę płytę...szkoda zachodu: mają tego jeszcze przecież... za takie pieniądze to nawet bym nie psiknął IPA na nią

Pieron wie co jest pod czipami BGA...

No i mam teraz inny egzemplarz płyty... śmiga, więc się nie dowiem co było tamtej
Ale nie wiem czy tamte kilka elektrolitów było na tyle ważnych, żeby potencjalnie zrobiły awarie. Może tak, może nie. Jednak pod spodem płyty jest masa kondensatorów tantalowych (prawie jak w laptopie), na których nie było żadnych zwarć, a o ile się nie zewrą bądź wybuchną to chyba powinny być OK.